To, że Pelli nie ma w programach wycieczek objazdowych uznaję za zbrodnię! Nie za niedopatrzenie, czy błąd ale za zbrodnię !!! Pella po prostu jest niemal po drodze z greckiej granicy. a byłem tam dopiero teraz po raz pierwszy. Muzeum leży dokładnie 20 kilometrów od drogi prowadzącej z Salonik do granicy w Evzoni.
Wyjazd na eksplorację połączyłem sobie z dostawą Oliwy do Salonik. Przedmieścia salonik, strefy przemysłowe, labirynt uliczek , i takie dziury że myślałem, że mi Vitara koła pogubi. Załadowałem paletę i hop do Pelli. Pella to w miarę przestronne miasteczko rolnicze, dobrze oznakowane (nie jak Vergina, czy Pydna), oferujące do zwiedzania, dwie atrakcje. Stanowisko archeologiczne, czyli tereny dawnego miasta i bardzo mocne muzeum.
A teraz o co chodzi z tą Pellą, otóż około roku 400 pne, w czasach, gdy po wygranej II Wojnie Peloponeskiej Sparta roztoczyła swoją hegemonię nad sporą częścią Grecji, Król Macedonii, Archelaos postanowił wznieść nową stolicę. Właśnie Pellę, dotychczasowa czyli Vergina miała stać się nekropolią władców Macedonii. Miasto , które teraz jest w głębi lądu, zbudowano nad jeziorem połączonym szerokim naturalnym kanałem z morzem i na przecięciu szlaków handlowych.
Wiec miejsce idealne. Co ciekawe ziemie w okolicy były zasiedlone już w neolicie i wtedy leżały nad zatoką. Z czasem zatoka zmieniła się w jeziorko połączone z morzem , a obecnie jak każdy zobaczy jest tam stały ląd. Pella to miejsce narodzin Filipa II i Aleksandra Wielkiego. Tutaj się wychowali i stąd rozpoczynali swoje podboje. I co ważne, Pella nie została zniszczona Przez Rzymian, którzy w mieście zrobili sobie siedzibę władz. Wkrótce zatoka się zamuli aluwiami, czyli osadami glebowymi, miasto zostanie zniszczone trzęsieniami ziemi, a funkcje stołeczne prowincji Macedonia obejmą Tesaloniki.
Więcej nie napiszę o historii bo mnie świerzbią palce by do muzeum już lecieć. Stanowisko archeologiczne daje dobry obraz tego czym była Pella. Stolica to stolica. Równo wytyczone drogi, ciekawe mury budynków zbudowane z prostokątnych bloków różnego kształtu i wielkości. Tereny świątyń, warsztatów i wielka Agora. Gdzieniegdzie można zobaczyć bardzo dobrze zachowane mozaiki. Już już i muzeum. Dodam tylko, że na jednym bilecie wchodzimy do muzeum i na stanowisko. Cena bardziej niż skromna za takie wspaniałości.
Muzeum niespecjalnie się ucieszyło na mój widok, bo m,nie nie wpuszczono. Prosiłem , błagałem, że z daleka, że w ogóle, pisze książki o Grecji, ze specjalnie przyleciałem samolotem. Nie wpuszczą. Tzn wpuszczą, ale po jak się napiję kawy. Kawę miałem pić 2 godziny. Myślę o co cholera chodzi? co to za rebusy znowu. No i okazało się, ze we wtorki muzeum jest sprzątane do 12. Zaproponowałem, ze zdejmę buty wejdę w skarpetach. Nie zadziałało. Zaoferowałem pomoc w sprzątaniu… też nie przeszło. Sprawa była o tyle pilna, że miałem po południu umówione tsipouro z doktorem Arisem. Doktor Aris, podobnie, jak Emilios z Lutraki to moi ulubieni dyskutanci od spraw, historii, archeologii, językoznawstwa, etnografii i antropologii. Wiec mamy takie nasze małe sympozja gdy się spotykamy.
Pracownicy muzeum w Pelli byli jednak niewzruszeni niczym szeregi spartańskich hoplitów. Poszedłem wiec na kawę i powałęsałem się trochę po miasteczku. Wróciłem o 12. Podłoga lśniła jak tafla lodu , aż nieswojo się człowiek czuł stawiając tam kroki w butach.
Wszedłem, a tam panie cuda i wspaniałości w większej ilości niż w Verginie. Poza ceramiką jaką można zobaczyć wszędzie w greckich muzeach, wspaniałe zbroje, kosztowności, biżuterie. Moją uwagę zwróciły złote pośmiertne maski, jakby żywcem wzięte z mykeńskiej kultury epoki brązu.
W Grecji klasycznej obyczaj tworzenia złotych masek porzucono, jednak przetrwał w Macedonii. Dalej zobaczymy narzędzia z początków epoki żelaza, rekonstrukcję strojów z epoki. Bogactwo i przepych jakiego nie znały ani Sparta, ani Ateny. Bogatsza wersja Grecji klasycznej. czy może jednak wpływy perskie, bo przecież, w czasie najazdów na Grecję Persja miała w królestwie Macedonii wiernego sojusznika. Sprawa tego sojuszu wzięła się stąd, że Macedończycy przegrywając z Trakami, sami poprosili Persję o pomoc. Zrehabilitowali się w oczach Greków w czasie bitwy pod Platejami, przechodząc na stronę swoich pobratymców. Bardzo dobre plansze poglądowe, jakieś ekrany dotykowe, czyli muzeum już typu nowocześniejszego. Tak więc gorąco polecam. I grupom zorganizowanym i turystom indywidualnym. Top muzeum zmienia myślenie o Grecji
